Үстеу

Қазақ тілі                                                                                                          

Тақырыбы: Үстеу

Мақсаты:

• Жаңа тақырып мазмұнын ребус арқылы ашу. Үстеу туралы түсінік беру.  Оларды ажырата білуге  үйрету.
• Оқушылардың байқампаздық іскерлігін, шығармашылық қабілеттерін дамыту, тілін ұстарту, логикалық ойлауын және ой қорыта білуге дағдыландыру.
• Адамгершілік қасиетін дамыта отырып , ұйымшылдыққа тәрбиелеу.

Түрі: Жаңа сабақ

Әдіс-тәсілдер: Сұрақ-жауап, түсіндіру, проблемалық.

Көрнекілігі: Слайдтар, үлестірмелер карточкалар,  суреттер.

Сабақтың барысы:

І.Ұйымдастыру кезеңі: «Сәлем сөздің – анасы»

Біз көңілді баламыз,

Сәлемдесіп аламыз.

Мақсатымыз – білім алу,

Міндетіміз – еңбектену.

Еңбектену арқылы білімге қол жеткізу.

Психологиялық дайындық:

Қазақ тілі сабағын,                                                                  

 Жанымыздай сүйеміз.                                                              

Сауатты әрі әдемі,                                                                      

 Жазуларды түзейміз.                                                                  

Қолымыздағы кітапты,                                                                     

 Жоғары алып қоямыз.                                                              

  Ережені жаттап ап,                                                                   

Орынды пайдаланамыз

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру:

• Қазақ тілінде неше септік бар?
• Есімдік дегеніміз не?
• Жіктеу есімдіктері дегеніміз не?
• Кез келген зат есімді ауызша септе.
• Етістіктің жіктелуі дегеніміз не?
• Етістіктің шақтарын ата.

• «Фишбоун» 

  Септіктер

   

  
  

                                            А.с        І.с.        Б.с.        Т.с.         Ж.с.        Ш.с.      К.с.

   

   

   

   

  
  

  Ребусты шешейік:

                      ,,,          ,,,                   ,,,    ,,

               

   

  Жауабы: /үстеу/

  ІІІ. Жаңа сабақ:

  Тақтамен жұмыс:

  • Шашылған сөздерді оқы, сұрақ қой. Қайда? Қашан? Қалай? сұрақтарына жауап беретін сөздерді теріп ал.
  • Ол сөздерді етістіктермен тіркестіріп айт. Үлгі: бүгін келді.

  Ереже шығарайық:

  • Іс-әрекеттің мезгілін, мекенін, сын-қимылын білдіретін сөздерді үстеу дейміз.
  • Үстеу – сөз табы. Ол қайда? қашан? қалай? деген сұрақтарға жауап береді.
  • Мысалы: Қария асықпай (қалай?) келе жатты. Таңертең (қашан?) күн бұлттанды. Олар ілгері (қайда?) жүріп кетті.

                           «Қонжық пен ит»

      Аңшылар  бүгін  қонжық алып келді.  Үйге кірген соң,  қонжық өзін еркін сезінді. Бөлмеге кенет ит кіріп келді. Ол іште аң барын бірден сезді.  «Шақырылмаған қонақтың»  мұнда  лезде  қалай кіріп алғанына аң-таң.

          Қонжық артқа шегініп, ақырын  жақындап келе жатқан итке кішкентай  көздерімен  ашулана қарады.

    Ит  дереу бойын кере,  ауаны ішіне тартты , өз әдетімен әуелі беймәлім  жауының иісін алғысы келді.

  Сәйкестендіру тесті:

  Орманда                                    Кім?

  Ертең                                         Қайда?

  Ақын                                         Қалай?

  Жуынды                                    Қашан?

  Болымсыз етістік                     Не істеді?

  Секірді                                      Келме

  Үстеулерді тауып, сұрақ қой.

      Айнадай төңкерілген үстімде аспан,

     Төменде көк толқындар көбік шашқан.

  Т.Жароков

  Үстеулерді тауып, сұрақ қой.

  Жаздыгүні шілде болғанда,

  Көгорай шалғын, бәйшешек

  Ұзарып өсіп толғанда.

   

  Жазғытұры қалмайды қыстың сызы,

  Масатыдай  құлпырар жердің жүзі.

                                        Абай Құнанбаев

  Оқулықпен жұмыс:

  • 147 беттегі 2-жаттығу.
  • Мәтінді оқып шық. Үстеулерді теріп жаз. Оларға сұрақ қой.
  • Үстеулердің қай сөзбен байланысып тұрғанын айт.

  Сергіту сәті:

  Алақанды ұрайық,  

  Білегімізді бұрайық.                                                                   

  Сілкіп, сілкіп    алайық,                                                              

  Оң қолымызды созайық.                                                           

   Сол қолымызды созайық,                                                           

  Екеуін бірге қосып ап,                                                                  

  Алақанды ұрайық.

  Әр  топқа тапсырма ұсыну.

   

  Үстеулерді  оқы. Қайда? Қашан? Қалай? Сұрақтарына жауап беретін үстеулерді  жеке-жеке топтап жаз.

  Қазір, ертең, зорға, былтыр, жоғары,  алды, кейін, ілгері, артта, сонда,  кенет,  төмен,  әрең,  үнемі, дереу, тез.

   

  Қайда?	Қашан?	Қалай?

  Өлеңді жатқа айт:

       Ұланымын  елімнің,

  Мен оқушы баламын.

  Болам жігіт зор әлі,

  Қазақстан жалауын

  Көтеремін  жоғары.

                                       Ж. Молдағалиев

  1. Жаңа сабақты бекіту:
  • Үстеу дегеніміз не?
  • Ол қандай сұрақтарға жауап береді?
  • Сұрақтарға жауап айт:
  • Қашан? Қайда? Қалай? Сөз айту.
  1. V. Үй тапсырмасы:

  148 беттегі 5-жаттығу. Ережелерді жатттау, қайталау.

  1. Бағалау:

   

   

   

  Пайдаланған әдебиеттер:

  Бастауыш сынып журналы.

   «Балжұмбақ» газеті,

  Қазақ тілі әдістемелік  нұсқаулығы,

  Қазақ тілі пәнінен дидактикалық материалдар  жинағы.

  Бастауыш мектеп журналы.

Комментарии